İnşaat Sektöründe İş Ayakkabısı Seçimi: Satın Alma Uzmanları İçin Rehber

1. İnşaat Sektöründe İş Ayakkabısının Önemi

İnşaat sektörü, ağır iş makineleri, yüksekten düşme riski, sivri ve keskin nesneler gibi tehlikelerle doludur. İş kazalarının büyük bir bölümü ayak yaralanmalarına neden olur ve uygun iş ayakkabısı kullanımı bu tür kazaları önlemede kritik rol oynar. İnşaat sahasında doğru iş ayakkabısı seçimi, çalışanların ayaklarını koruyarak güvenli çalışma ortamları oluşturur, iş verimliliğini artırır ve kazalardan kaynaklanan maliyetleri düşürür.

2. İş Ayakkabısında Aranması Gereken Temel Güvenlik Özellikleri

İş ayakkabısı alırken göz önünde bulundurulması gereken birkaç temel güvenlik özelliği şunlardır:

• Çelik Burun veya Kompozit Burun: Ağır nesnelerin düşmesi riskine karşı çelik veya kompozit burun korumalı ayakkabılar tercih edilmelidir. Çelik burun, darbelere karşı yüksek koruma sağlarken kompozit burun daha hafiftir ve metal dedektör gerektiren alanlar için uygundur.

• Kaymaz Taban: İnşaat sahalarında zemin genellikle çamur, yağ veya suyla kaplı olabilir. Kaymaz tabanlı ayakkabılar, çalışanların kayarak yaralanmasını önler.

• Delinmeye Karşı Dayanıklılık: Sivri cisimlerle dolu inşaat alanlarında, delinmeye dayanıklı taban malzemesine sahip ayakkabılar, çalışanların ayaklarının yaralanmasını önler.

• Suya Dayanıklılık ve Hava Alabilirlik: Çalışma koşullarına göre suya dayanıklı veya hava alabilen malzeme seçimi yapılmalıdır. Bu, sıcak koşullarda ayakların nefes almasını sağlarken, yağmurlu veya çamurlu alanlarda su geçirmez özellik aranmaktadır.

3. Standartlar ve Güvenlik Sertifikaları

İnşaat sektöründe kullanılan iş ayakkabılarının belirli güvenlik standartlarına ve sertifikalara uygun olması gerekir. Bu standartlar, ayakkabıların belirli bir güvenlik seviyesini sağladığını gösterir. Satın alma sürecinde bu standartları ve sertifikaları göz önünde bulundurmak, güvenli ürünler seçmenin en garanti yoludur.

• EN ISO 20345: İş ayakkabılarının en yaygın kullanılan Avrupa standardıdır. EN ISO 20345 sertifikalı ayakkabılar, darbelere ve sıkışmalara karşı en az 200 joule’luk bir koruma sağlar. Ayrıca, bu standarda göre üretilen ayakkabılar belirli dayanıklılık kriterlerini de karşılar.

• S Standartları: EN ISO 20345 kapsamında yer alan S1, S2, S3, S4 ve S5 güvenlik kategorileri, ayakkabıların sahip olduğu özelliklere göre sınıflandırılır:

  • S1: Tabanı anti-statik, darbeye ve sıkışmaya dayanıklı olan ayakkabılardır. Çelik veya kompozit burun koruması bulunur.
  • S2: S1 özelliklerine ek olarak, suya dayanıklılık özelliğine sahiptir.
  • S3: S2 standartlarının yanı sıra, delinmeye dayanıklı bir tabana sahiptir ve kaymaz taban özelliği içerir.
  • S4: S1 kategorisi özelliklerini sağlayan, tamamen polimer veya kauçuk malzemeden yapılmış su geçirmez botlardır.
  • S5: S4 özelliklerine ek olarak, delinmeye dayanıklı taban içerir ve bu nedenle ağır şartlarda çalışanlar için uygundur.

• ASTM F2413 (Amerikan Standardı): Bu standart, ayakkabıların çelik burun, elektriksel yalıtım ve delinme direnci gibi çeşitli güvenlik kriterlerini karşılamasını sağlar.

• SRC Sertifikası: Kayma direnci için SRC standardı, src ayakkabıların hem su bazlı seramik yüzeylerde hem de yağ bazlı metal yüzeylerde kaymazlık testlerini geçmesini gerektirir. Bu, kayma ve düşme risklerinin yüksek olduğu alanlarda çalışanlar için önemli bir özelliktir.

4. İnşaat Sektöründe Kullanılan İş Ayakkabısı Çeşitleri

Farklı çalışma ortamları için tercih edilebilecek iş ayakkabısı türleri:

• Çelik Burunlu Botlar: Ağır malzeme taşıma riskinin yüksek olduğu işlerde kullanılan çelik burunlu botlar, darbelere karşı yüksek koruma sağlar.

• Su Geçirmez Çizmeler: Yağmurlu veya çamurlu alanlarda çalışanlar için su geçirmez çizme tercih edilmelidir. Bu çizme türleri S4 veya S5 kategorisinde yer alır ve sıvıya karşı tam koruma sağlar.

• Yalıtımlı Ayakkabılar: Elektrik çarpması riski olan alanlarda yalıtımlı  elektrikçi iş ayakkabıları idealdir. Elektriğe karşı izole edilmiş yapıları ile çalışanların güvenliğini sağlar.

5. Satın Alma Kararında Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Faktörler

Bir satın alma uzmanı, iş ayakkabısı seçiminde yalnızca güvenlik özelliklerini değil, aynı zamanda aşağıdaki faktörleri de göz önünde bulundurmalıdır:

• Konfor ve Ergonomi: Çalışanlar genellikle uzun saatler boyunca ayakta oldukları için rahat iç taban, ergonomik yapı ve hafiflik gibi özellikler çalışan memnuniyeti ve performansını etkiler.

• Maliyet ve Dayanıklılık: Uzun süreli kullanıma uygun, dayanıklı ayakkabılar maliyet avantajı sağlar. Fiyat-performans açısından en iyi seçenek, çalışanların güvenliğini sağlarken aynı zamanda ekonomik bir çözüm sunan ayakkabılar olacaktır.

• Tedarikçi Güvenilirliği: Güvenilir tedarikçilerden alınan sertifikalı ürünler, garanti ve satış sonrası destek açısından da güvence sağlar. Ürün sertifikaları, belirli güvenlik standartlarını karşıladığını doğruladığı için özellikle dikkat edilmelidir.

Sonuç

İnşaat sektöründe çalışanların güvenliğini sağlamak adına doğru iş ayakkabısı seçimi hayati önem taşır. Güvenlik standartlarına uygun, konforlu ve dayanıklı iş ayakkabıları, iş kazalarını önlemede etkili olduğu gibi iş verimliliğine de katkıda bulunur. Satın alma uzmanları, güvenlik standartları, çalışma koşulları ve maliyet kriterlerine dikkat ederek çalışanların daha güvenli ve verimli bir ortamda çalışmasını sağlayabilir.